از قدیم تا بوده عرقیجات و گلاب استان فارس محبوب بوده و جزو سوغاتی های اصلی .
مثلا میشه تو بهار بیای شیراز و بازار وکیل و تو سرای مشیر، شربت کاسنی_نسترن خنک ننوشی؟! یا عرق بهارنارنج تازه سوغاتی نگیری؟
استان فارس بخاطر اقلیم خاصش و تنوع گیاهان وحشی و کشاورزی طیف وسیعی از عرقیجات گیاهی رو تولید میکنه که از کیفیت بالایی برخوردار هست.
ما تو گروه پروند از کودکی با کلی ازین عطر و طعم ها آشنا هستیم و مشتاقانه دنبال معرفی محصولات محلی و اصیل منطقه مون به علاقمندانش در سراسر ایران هستیم.
یکی از عرقیجات خاص منطقه ما و خیلی از مناطق جنوبی ایران “عرق تارونه” هست، حتما می‌پرسید این چه گیاهیه که ازش عرق میگیرن؟!
خب باید بگیم تارونه به تنهایی یک گیاه نیست بلکه قسمتی از درخت نخل هست. وقتی درخت نخل شروع به میوه دادن میکنه خوشه های خرما از داخل غلاف بسیار معطری بیرون میان، اسم اون غلاف به گویش محلی ما “بُکُم” هست، حتی خیلی جاها مثل جهرم رسم هست که این غلاف معطر رو به عنوان پیشکش و هدیه برای هم می‌برند. تارونه عرقی هست که ازین غلاف گرفته میشه عطر بسیار خوش و طبع کاملا گرمی داره.
ما در پروند بوم طیف وسیعی از عرقیجات خالص و سنتی محلی داریم از عرق گیاهان وحشی مثل خارمریم و آویشن کوهی تا گیاه‌هایی که کشت میشن مثل بهارنارنج و نسترن و نعنا و …
وقتی اهل سفر باشی و روستا به روستا محل زندگیت رو سفر کنی، همیشه مسیر میتونه پر از شگفتی های فراموش نشدنی باشه، لایزنگان یکی ازین شگفتی ها بود.این روستا از توابع شهرستان “داراب” استان فارس هست، یک روستای سرسبز در دامنه کوه.
ما به واسطه سفر به سراغش رفتیم اما این روستای پر برکت با محصولات کشاورزی بینظیرش مارو پابند خودش کرد. و وقتی که “پروند بوم” رو آغاز کردیم برای معرفی و فروش محصولات خوراکی جنوب استان فارس، لایزنگان شد یکی از تامین کنند های محصولات ما.
مردم لایزنگان سالیان ساله که کارشون نسل به نسل کشاورزی و باغداری هست، محصولات متنوعی مثل انار ، انجیر و بادوم تا گل‌محمدی.
اما دلیلی که باعث متمایز بودن اونها میشه این هست که اجدادشون یکسری از این محصولات رو در باغهاشون در ارتفاعات روستا کاشته‌اند مثل گل‌محمدی و انگور.
و شاید باورتون نشه اما ۱/۴ دشت گل “دیم” دنیا در همین روستا واقع شده.
بنظر شما محصولی که با هوای پاک کوهستان و آب باران پرورش پیدا کنه واقعا متفاوت نیست؟!
اما بذارید براتون یک داستان خوش عطر بگیم تا با من سفر کنید حوالی اردیبهشت و خرداد به لایزنگان :
زمانی میانه بهار که فصل برداشت گل هست، همه اهالی روستا به ارتفاعات میرن و تو کلبه‌های کوچیک شون که نسل به نسل چرخیده و به اونها رسیده مستقر میشن و مشغول گل چینی به صورت دستی و سنتی میشن اونم با کیسه‌های پارچه‌ای دست‌بافتی که زنان روستا بافته‌اند.
فقط تصو کنید که با اون همه گل، کل روستا عطر بهشت می‌گیره،
عطر گل …
یکی از بزرگترین راه های امرار معاش برای لایزنگانی ها گرفتن گلاب از این گلِ دیم هست. ما تو روستا با “حوری خانم” آشنا شدیم، حوری خانم همراه همسر و فرزندانش به گل‌چینی میرن و بعد با صبر و حوصله از اون گل‌ها گلاب میگیرن. بهترین گلاب روستا، گلاب حوری خانم هست و بهش “گلاب بانو” میگن. برای تهیه این گلاب حوری خانم به نسبت برابر با گل از آب استفاده میکنه و حاصلش گلاب ممتازی هست که به گلاب دو‌آتیشه میمونه و تست آزمایشگاهی هم این رو ثابت میکنه.
گلِ گلابت کشت دیم باشه و به سنتی ترین شکل ممکن حوری خانم اون گلاب و گرفته باشه، فقط باید این گلاب و عطر کرد و نفس کشید.
پروند بوم گلابش با افتخار گلاب ممتاز “حوری خانم” هست محصول گل کشت دیم در ارتفاعات روستای لایرنگان .