نمایشگاه روستا آباد
دنیای اقتصاد، فاطمه باباخانی: نمایشگاه «روستا آباد» در مصلی تهران، همزمان با روز «روستا و عشایر» با حضور بیش از یک هزار تولیدکننده روستایی با قومیت های مختلف به مدت یک هفته از 12 تا 19 مهر ماه برگزار شد و توانست طیف گستردهای از شهروندان ساکن تهران را به خود جذب کند. در نمایشگاه انواع و اقسام صنایع دستی و محصولات محلی از شهرها و روستاهای مختلف را میشد یافت و با پتانسیلهای مناطق مختلف آشنا شد، با این حال نمایشگاه «روستا آباد» با چالشهایی هم مواجه بود که یکی از آنها به فقدان یک نقشه مناسب برای یافتن غرفهها و جانماییشان مربوط میشد، مورد دیگر در نظر نگرفتن این نمایشگاه به عنوان فرصتی برای توسعه گردشگری روستایی بود.شعبان عسگری پور صاحب غرفه صنایع دستی از دزفول به نمایشگاه آمده و روز اول که سایر شرکتکنندگان با چالش ناهماهنگی مواجه بودند، در نمایشگاه حضور نداشته است. او به «دنیای اقتصاد» میگوید: استقبال از نمایشگاه خیلی خوب بود و مراجعهکنندههای زیادی را داشتیم. این گفته را سارا خلیلی که از تهران در نمایشگاه شرکت کرده و قطابهای تبریز را می فروشد هم تایید میکند. در عین حال هر دو شرکتکننده نسبت به چگونگی جانمایی غرفهها اطلاعی ندارند و نمیدانند بر چه اساسی غرفههایشان که هر کدام به یک منطقه از کشور مربوط می شود و حتی به لحاظ محتوایی با هم تفاوت دارند،در حوالی هم قرار گرفتهاند.
گردشگری و توسعه روستایی
در نمایشگاه فارغ از فروشندگان معمول محصولات غذایی و صنایع دستی روستایی، استارتآپهایی هم حضور داشتند که در این حوزه فعالیت میکردند و کارشان با توریسم و گردشگری شروع شده بود سهیل اخلاقی مسئول یکی از این استارت آپهاست که با سفر به شهرهای مختلف و مشاهده پتانسیلی که در زمینه خوراک و صنایع دستی وجود دارد، استارت آپش را با تمرکز بر روستاهای استان فارس تاسیس کرد، او به دنیای اقتصاد میگوید: آنچه ما انجام میدهیم هم به روستاها سود میرساند و هم خودمان منتفع میشویم، به این ترتیب شاید بتوان گفت کار ما یک جور کسب و کار اجتماعی است. آیا به شکل فردی با روستاییان در ارتباطید؟ اخلاقی پاسخ میدهد: ما به واسطه گردشگری اقامتگاه های بوم گردی را شناسایی می کردیم. معتمدان ما مسئولان اقامتگاهها بودند که با روستاییان در ارتباط بودند، به عنوان مثال روستای «درب قلعه» استهبان کیسه های نان خشک را درست می کنند و به اقامتگاهی در روستا تحویل می دهند این موضوع درباره روستای «رستاق» در داراب هم صادق است. در روستای «لایزنگان» داراب که گفته میشود بزرگترین دشت گل دیم دنیاست، با یکی از اهالی در ارتباط هستیم که برایمان گلاب درست و از اهالی مویز، شیره انگور، آبغوره تهیه می کند. ایران با چالش کم آبی یا مدیریت نادرست آب مواجه است. به گفته اخلاقی، او و همکارانش تلاش کردهاند در کسب و کارشان سراغ محصولاتی که آب زیادی برای تهیه آنها نیاز است نروند و عموما محصولاتی را خریداری کنند که کشت دیم هستند نمونهاش لایزنگان که علاوه بر گل، بادام و گردو و سماق و انجیر و انگور را هم به شیوه دیم تولید میکند. بادام کوهی و پسته کوهی که از قدیم آجیل آن مناطق بوده، از دیگر محصولات آنهاست. او در این باره که آیا کسب و کار آنها باعث شده تا گردشگری در این مناطق توسعه یابد، میگوید: فارغ از آنکه روی بسته بندی هر محصول محل تهیه شدن آن درج شده، ما تورهایی را به مقصد محل تهیه محصولات تعریف کردهایم. این تورها هم باعث اعتمادسازی جامعه مخاطب و هم باعث رونق گردشگری و خرید محصولات از محلیها میشود. به عنوان مثال در اردیبهشت و خرداد تور تجربهگرای گلچینی در لایزنگان برگزار می کنیم.